Ve şimdi, 1000 yardada 1 milyemin 1 yardaya eşit olduğunu bilerek daha yakın mesafelerde neyi ifade edeceğini görebiliriz:

MİLYEM GENİŞLİĞİNİN EŞİTLİKLERİ (inch)
1000 yarda=36″
900 yarda=32″
800 yarda=29″
700 yarda=25″
600 yarda=22″
500 yarda=18″
400 yarda=14″
300 yarda=12″
200 yarda=7″
100 yarda=4″

Açıkça, milyemin, mesafe tahmininde nasıl kullanılacağını kavradık. 1 milyemin hedefin üzerinde sadece ne kadarı gösterdiğine bakın, hedefi sabit tutarak 1 milyemin 24 inchi gösterdiğini tahmin edin, ve presto! Hedefinizin yaklaşık 650 yarda uzakta olduğunu söyleyebilirsiniz. Eğer 1 milyem (bir nokta ile diğer nokta arasındaki mesafe), 11 inchi gösteriyorsa, hedefin yaklaşık 275 yarda uzakta olduğunu göstermektedir.

Bu, mesafe tahmini için milyem merceğini kullanmanın bir yoludur. Fakat, hedefinizin daha fazla mesafelerde olduğu zaman, 1 ince milyemi nispeten küçük hedefe karşı yerleştirmek için tüfeğinizi yeterince sabit tutmanız zor olmaktadır. Bu nedenle, ordu, tam milyem ölçeği kullanan daha karmaşık fakat daha kesin mesafe tahmini yapma tekniğini tasarladı. İkinci teknik, daha kesin olduğu ve, yakın ve uzak mesafeler için kullanılabildiği için daha iyidir. Bu ikinci yöntem, Ft. Benning’in milyem mesafesini bulmayı öğrettiği bir yöntemdir.

MESAFE TAHMİNİ İÇİN ÖLÇEĞİN İYİ AYARLANMASI.

Tam mesafe tahmini yapabilmeniz için nokta sınırlarınadaki tam değerleri göstermekteyiz (sağ).

6 FEETLİK BOY HEDEFİNİN MİLYEM YÜKSEKLİKLERİ

Milyem Yüksekliği  Tam Boy Hedefi  Yarım Boy Hedefi
2 1000 yarda 500 yarda
2,375 842 yarda 421 yarda
2,5 800 yarda 400 yarda
2,625 762 yarda 381 yarda
3 666 yarda 333 yarda
3,375 592 yarda 296 yarda
3,5 571 yarda 286 yarda
3,625 552 yarda 276 yarda
4 500 yarda 250 yarda
4,375 457 yarda 228 yarda
4,687 426 yarda 213 yarda
5 400 yarda 200 yarda
5,312 376 yarda 188 yarda
5,687 352 yarda 176 yarda
6 333 yarda 167 yarda
6,375 314 yarda 157 yarda
6,5 308 yarda 154 yarda
6,625 302 yarda 151 yarda
7 286 yarda 143 yarda
7,375 271 yarda 135 yarda
7,5 267 yarda 133 yarda
7,625 262 yarda 131 yarda
8 250 yarda 125 yarda
8,375 238 yarda 119 yarda
8,5 235 yarda 118 yarda
8,625 232 yarda 116 yarda
9 222 yarda 111 yarda
9,375 213 yarda 107 yarda
9,687 206 yarda 103 yarda
10 200 yarda 100 yarda

 

Ordu Yöntemi

Başlamadan önce, milyem cetveline yakından bakalım. Yukarıdaki örnekte gösterildiği, aslında bu cetvel 10 milyem yükseklik ve 10 milyem genişliğe göredir, çünkü tam merkezi nokta hariç bırakılmıştır, dürbün iç taksimatının ölü merkezinde olmalı ve hedefinize göre müdahale edilebilirdi. Milyemleri göz önünde bulundurduğumuz zaman, dürbün iç taksimatının kesişme noktası ile bir noktanın merkezinin aynı olduğunu fark edersiniz. Yalnızca bu noktanın silindiğini farzedin ve bununla beraber onu göz önünde bulundurun. Merceğin dış sınırındaki kalın ölçme çizgilerinin başladığı yere dikkatlice bakın ve milyemin, bir noktanın ortasında başlaması veya bitmesinin yerine kalın çizginin sınırında başlayıp/ bittiğini göreceksiniz. Dolayısıyla, 10 milyemlik sağ/sol genişlik ve 10 milyemlik Yukarı/Aşağı yüksekliği görebiliriz.

Ve şimdi mesafe bulunması için bir askeri tekniği öğrenmeye hazırız; başlığı da kapsayan 6 footluk boyu olduğunu farz ederek sadece hedefinizin milyemindeki yüksekliği ölçün. Mesafeyi öğrenmek için bu veriyi bir önceki sayfada verilen liste ile karşılaştırın. Yapmak istediğiniz her şey orada vardır.

İlk bakışta, yukarıda listelenmiş olan milyem yüksekliklerinin, 8.375 milyem, 5.312 milyem gibi bazı rakamlar oldukça küsuratlı görünebilir.

Fakat, bir sonraki milyem yükseklik grafiğine dikkatlice bakın ve niçin olduğunu göreceksiniz: milyem cetvelinde gözünüzün gördüğü tam kesin taksimatlar, merkezdir ve noktaların sınırlarıdır, ve aralarındaki hayali orta noktalardır. Size, daha iyi uzun mesafe tahmini yapmanızı kolaylaştırmak için dürbünden bakarken, tam doğrulukla kesin olarak görebildiğiniz bu küçücük artışları matematiksel olarak tasfiye ettim.

GÖRÜNDÜĞÜNDEN DAHA KARMAŞIK.

Eşit bir şekilde boşluklu olmasına rağmen, noktalar ve boşluklar aynı ölçülerde değildir. Hatta, milyem noktası diye söylenmesine rağmen milyemin 3/4’üdür.

Hedef ne kadar uzaksa o kadar küçük olacaktır ve o kadar hata yapmaya meyilli olacağınız milyem cetveli ile ilgili eskiden beri devam eden probleme bu, iyi bir çözümümdür ve eğer mesafe 600 yardadan ilerideyse, saç teli kalınlığı kadar bir hata, hedefi tamamen ıskalamanıza neden olabilecektir. Örneğin, 800 yardada bir hedefiniz varsa, bir milyemin 1/4’ü bile 100 yardada farklılıklar oluşturmaktadır. Eğer benim yaptığım gibi ayırmıyorsanız, tamamen doğru bir şekilde yapamazsınız.

Ve milyemlerin kullanımını sadeleştirirken, insan hedefi ölçüleri ile ilgili geçmişteki bazı tahminlerin hedeften uzaklaştığını anladım. Tasvir ederken, diz çökmüş bir insan oturan birisinden farkedilir bir şekilde yaklaşık % 50 daha uzundur fakat, oluşturulan milyem tablosu, hatalı bir şekilde onların aynı olduğunu söylemektedir. Aynı şekilde, bir insanın belden uzunluğu, boyunun yarı uzunluğu noktası değildir; kasığı ile beli arasındaki orta nokta, tam olarak boy uzunluğunun orta noktasını göstermektedir.

DİKKAT! Baştan savma mesafe tahminleri, insan boyutlarının genelleştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Dikkatli olun.

Bizim milyem yükseklik verimizin 200 yardadan daha yakındaki bir insanı ölçmediğini de fark edeceksiniz çünkü, ayakta duran bir insan bu mesafede tam olarak 10 milyemi doldurmaktadır, ve bunun yanısıra,tam olarak 200 yardaya kadar olan mesafeyi gözden geçirebileceksiniz. Diğer taraftan, 6 feetlik bir hedefin 2 milyem uzunluğunda olmadığı durumlarda, hedefin 1000 yardanın ötesinde, yani menzilin dışında olduğunu bileceksiniz. Mesafe için yarım boy hedefinin açıkça görünür olmadığı durumlarda, 3 feetin yarım boy hedefini belirttiği veya 6 feet genişliği ve boyundan emin olduğunuz, arzu edilen mesafedeki her hangi bir nesneyi seçin ve bunu menzil için kullanın. 3 feetin bir Rus tankı, jeepin üzerinden ve bir pencereden nasıl görüldüğünü aşağıdaki resimde tasvir ettik.

Daha Basit Teknik

Bütün bu hayret verici pek çok veriyi aklınızda tutamayacağınız konusunda hemfikir olmaya başladıysanız; öyleyse, sonunda oldukça basit, hızlı ve esnek milyem mesafe tahmini tekniğini öğrenmeye hazırsınız demektir. Bu teknik, pek fazla sıklıkla ihmal edilmektedir çünkü, formül kullanımını gerektirmektedir, fakat onun basit bir formül olduğu konusunda sizi temin ederim.

Bütün yapacağınız şey, bir nesnenin gerçek eni ve boyunun bilinmesi sayesinde milyem olarak enini ve boyunu ölçmektir. Usta bir keskin nişancı olduğunuzu, ve bulunduğunuz yerdeki şehir aydınlatma lamba direklerinin tam olarak 3 yarda (9 feet) uzunluğunda olduğunu öğrenmenizin zaman alacağını söyleyelim.

Sadece, hedefinizle aynı mesafedeki bir lamba direğini belirleyin, milyem olarak boyunu ölçün, ve sonra şu formülü kullanın:

YARDA CİNSİNDEN NESNENİN EBATI x 1000 = YARDA CİNSİNDEN MESAFE
MİLYEM CİNSİNDEN NESNENİN EBATI

Şimdi, sonucu verelim:

3 X 1000/8 = 3000/8 = 375 YARDA

Bir kez daha deneyelim. Milyem Noktalı merceğinizden bakarken, gözetleyicinizin gizlenmek için kullandığı çöp tenekesi ile özdeş bir tenekenin tam arkasındaki çalılığa, bir düşman keskin nişancının atladığını gördünüz. Bu tenekenin 1-1/2 yarda (54 inch) boyunda olduğunu çabucak hesaplayın. Böylece, dürbününüzde beş milyem yüksekliği gösterecek olan diğer tenekenin boyunu da ölçersiniz.

1-1/2 X 1000/5 = 1500/5 = 300 YARDA

Bunun en güzel yönü, fomülün haricinde hiçbir veriyi aklınızda bulundurmaya gerek olmamanızdır ve bu formül, tam menzile uyum sağlamaktadır. Bu bölümde tartışacağımız, lazerli mesafe tayini yapanların dışında, mesafe bulma tekniklerinin hepsinin içinde, bu teknik en doğru olanıdır.

Yükseklik İstinatları

Eğer dürbününüz Leupold M3 gibi bir Mesafe Kompensatörü (BDC) ile donatılmış ise, sadece belirtilen mesafeye çevirerek mesafe tahminini takip edin, tam hedefe nişan alın ve ateş edin. Fakat, eğer Milyem Noktalı dürbününüz bir Mesafe Kompensatörüne (BDC) sahip değilse, o zaman milyem noktalarının kendisini, mesafe tahmini için Yukarı veya Aşağı istinatları olarak kullanmaya devam edebilirsiniz. .308 Federal 168-grain Match ile 600 yarda sıfırlamasına ateş ederken düzenlemenin nasıl olduğuna bakalım:

MENZİL İÇİN İSTİNATLAR

Mesafe İnch Milyemler
900 +158 +5.0
800 +88 +3.0
700 +36 +1.5
600 Sıfır X
500 -23 -1.25
400 -35 -2.5
300 -37 -3.0
200 -30 -4.0
100 -18 -4.5

 

Dürbün iç taksimatının en üstünde maksimum milyem +5 olduğundan dolayı ancak bu milyeme kadar çıkabileceğinize dikkat edin. Bu istinatları bir sonraki sayfadaki şekilde gösterdik. Mesafe düzeltmesi yaparken, hedef üzerinde durmanız gerektiğini hatırlayın; bunun anlamı, hedefe nişan alırken yukarıda fiilen bahsedilen, 900 yardada +5 istinatı, tam olarak kare merceğin alt sınırını kullanmanızı gerektirmektedir. Tam tersine, sadece 100 yarda uzaktaki bir hedefe nişan almak için en yüksek Milyem Noktası ile üst iç taksimat arasındaki orta noktayı kullanacaksınız.

Ve Milyem genişliğinin 3/4’ü olan uzak mesafedeki Milyem Noktalarının, hedef almak için oldukça geniş olacağını unutmayın. Örneğin, 900 yardadaki bir Milyem Noktası, yaklaşık bir insan genişliğinde olacaktır. Bunun anlamı, noktaların tek başına, normal bir mercekteki bir istinatın tahmin edilmesinden oldukça daha kusursuz almalarına rağmen, bir Mesafe Kompensatörü (BDC) ile biraz daha iyi durumda olacağınızdır.

Yukarı ve Aşağı Düzenlemeleri

Milyem merceğinin, eşsiz bir şekilde gerçekten etkili olduğu yerde, size Yukarı/Aşağı atışları için nişan almanızı sağlamaktadır.

Yukarı/Aşağı atışlarının nedenini ve nasılını ayrı bir bölüme saklayacağız, fakat şimdilik, sadece alçak tutmaya ihtiyacınız olandan belirli bir şekilde yüksek veya az yüksekte olan bir hedefi gerçekleştirin. Ne kadar alçaklık mesafeye bağlıdır.

Hedefin, sizin sıfırınızdan daha yakında veya uzakta olması durumunda, Yukarı/Aşağı düzenlemesi, kullanılan yüksek veya alçak istinatlarla karıştırılmamalıdır.

Hayır, mesafe için düzenleme yaptıktan sonra, Yukarı/Aşağı için de düzenleme yaparsınız. Fakat, bunun açıklaması ile daha sonra ilgileneceğiz.

Burada biz sadece nişan alma ile ilgileneceğiz.

İlk önce tam doğru hedefe dönebilmeniz, milyem merceği ve Mesafe Kompensatörü (BDC) güzelliğidir. Şimdi, bu mesafe için Mesafe Kompensatörü (BDC) setine sahip olarak Yukarı/Aşağı ayarını alçak tutmak üzere milyem cetvelini kullanın. Nişan alırken toplama ve çıkarma yaparak kendinizi yanıltmayın; her bir düzenlemeyi ayrı ayrı yapın ve bununla beraber, her birini tam olarak kesinlikle elde bulundurun.

Bunu yapmak için, öncelikle balistik bölümde listelediğimiz, doğru Yukarı/Aşağı istinatlarını öğrenmeliiz, daha sonra da milyem cinsinden bu istinatların neyi ifade ettiğini hesaplamalasınız. Bunu bir .300 Winchester Magnum üzerinde deneyeceğiz.

Bunu nasıl yaptığımızı açıklayayım. İlk önce, 100 yardadan 500 yardaya kadar, gerekli alçak istinatları milyem cinsinden listeledik. Sonra, bu mesafeler için Milyem Genişliği Eşitlikleri kartlarında bulabileceğiniz 1 milyemin genişliğini listeledik.

Son olarak, %10’luk bir farkı tamamlayarak her bir menzilde gerekli düzeltmeyi sağlamak için bir milyemin nekadarına ihtiyaç duyulduğuna yaklaştık. Böylece, bir .300 Mag. 200-grain BTSP ile ateş ederken 100 yardada 1/4, 200 yardada 1/2, 300 yardada 3/4, ve 400 ve 500 yardada 1 alçak milyeme nişan alın.

Tekrar, şekli çizilmiş olan dikey milyemlere bakın, ve gerekli alçak istinatları gözümüzde canlandıralım. 100 yardada dürbün iç taksimatını alçaltacak ve dürbün iç taksimatı ve en üstteki Milyem Noktasının alt orta noktasına nişan alacaksınız. Sonra, 200 yardada, biraz daha alçaltın böylece, nişan noktanız, dürbün iç taksimatının altında bir milyemin yarısı olan Milyem Noktasının altında, kıl payı kadar bir mesafede olcaktır. Daha sonra, 300 yarda için tam olarak .625 sınır noktasını kullanacaksınız. Ve 400 yarda için nişan noktanız, noktanın merkezindedir. Son olarak, 500 yarda için noktanın merkezini kullanarak tekrar nişan alacaksınız.

FEDERAL PREMİUM 300 WIN. MAG. 200-GR. BTSP İLE YUKARI/AŞAĞI NİŞAN ALMA

100yarda 200yarda 300yarda 400yarda 500yarda
Alçak İstinat 1″ 3″ 7″ 12″ 20″
Bir Milyem 4″ 7″ 12″ 14″ 18″
Milyem İstinatı 1/4 1/2 3/4 1 1

 

Beyin jimnastiğine hazır mısınız? Bir adım daha ileri gideceğiz ve ilki dürbün iç taksimatının üstünde bulunan altıncı yatay Milyem Noktasının, Yukarı/Aşağı düzeltmeleri için 500 yardaya eşit olduğu hafızamda belirecektir. Şimdi, beş fazlalıktaki o Milyem Noktasının merkezi ve dürbün iç taksimatı arasındaki boşluğu, zihnimden ikiye ayıracağım ve her biri yüzlerce yardalık mesafe için Yukarı/Aşağı nişan alma noktası olacaktır. Gözlerimi kapatabilir ve alçakta tutmak için tam olarak nekadar uzaklık olacağını bilebilirim;bunu ateş ederken uygulayabilirim, ve Yukarı/Aşağı düzeltmesi yapmak için mesafe bulmadakinden bir saniye daha fazla vakit almaz. Artık, şimdi hazırsınız!

Ve bunu oldukça dikkatli bir şekilde nişan almanıza kattığınızdan dolayı işiniz, “iğne gözü” mükemmelliğinde bir titizlikle sonuçlanacaktır.

Rüzgar Düzeltmesi

Mesafe Kompensatörüne (BDC) sahip veya değilseniz, tam rüzgar düzeltmesi için milyem ve Milyem Noktası kullanacaksınız, ve bu oldukça da basittir.

Önce, bizim en gözde mühimmatımız, Federal .308 168-grain BTHP Match için inch olarak liste yapacağımız gerekli düzeltmeyi göz önünde bulundurun.

FEDERAL .308 MATCH İÇİN SAATTE 10 MİLLİK RÜZGAR İSTİNATLARI

Mesafe inch Milyemler
1000 107 3
900 84 2,75
800 64 2,25
700 47 1,75
600 33 1,5
500 22 1,25
400 14 1
300 7 0,75
200 3 0,5
100 0 0

 

Şimdi, sıradan bir merceğin üzerinde tahminde bulunduğunuzdan daha fazla kesinlikle meydana gelmesi gerektiğinden, bazı kesin düzeltmeler için rüzgara bağlı olarak sağa veya sola ilerleriz. Aklınızda çok fazla veriyi tutmaya çalışarak kendinizi yanıltmak yerine, Saatte 10 mil için yapılmış olan bu rüzgar istinatlarını aklınızda tutmanızı önereceğim ve saatte 5 mil için bu değerlerin yarısını, 20 mil için iki katını,vb. kullanın. Balistik bölümde göreceğiniz Keskin Nişancı Tüfeği Veri Kartı, istinat çeşitlerinin tamamını hafızanızda tutmanıza yardım edecektir.

Hareketli Hedef Düzeltmesi

Milyem Noktalı dürbün iç taksimatı, hareketli hedeflerin düzeltilmesine gerçekten çok iyi uymaktadır, ve geçici olarak bakacaksanız, 1000 yardaya kadar, koşan insanlar için hedef önlemelerine imkan sağlayacak yeterli genişliğe sahiptir.
Örnek veri bilgimiz için yine Federal .308 168-grain BTHP Match kullanacağız.

YÜRÜYEN İNSAN (SAATTE 3 MİL) İÇİN DÜZELTME

Mesafe Önleme Milyemler
1000 93″ 2,50
900 80″ 2,50
800 68″ 2,30
700 56″ 2,25
600 46″ 2,00
500 37″ 2,00
400 29″ 2,00
300 21″ 1,75
200 13″ 1,75
100 7″ 1,60

 

KOŞAN İNSAN (SAATTE 6 MİL) İÇİN DÜZELTME

Mesafe Önleme Milyemler
1000 186″ 5,00
900 160″ 5,00
800 136″ 4,75
700 113 4,50
600 93″ 4,25
500 74″ 4,00
400 57″ 4,00
300 41″ 3,50
200 26″ 3,50
100 13″ 3,25

 

Bu düzeltme oldukça kolaydır, yürüyen bir insan için en küçük önleme, 100 yardada 1.6 milyemdir, ve 1000 yardaya doğru çıktığınızda bu, sadece 2.5 milyemdir. Çok az farklılık vardır çünkü milyem açısal bir genişliktir, ve gerekli ön alma gibi oldukça çok hızlı büyümemesine rağmen, mesafe üzerinde biraz genişlemektedir. Bununla beraber, Düzeltmek için bu yöntem, normal dürbünün iç taksimatındakinden daha kolay ve daha kesin bir yöntemdir.

Koşan bir adam için (saatte 6 mil) düzeltme, ancak daha büyük önleme mesafesi ile benzerdir. Yine, bir önceki sayfada tablo için Federal .308 Match verisini kullandık.

Bu sıralarda, Milyem Noktalı bir dürbün iç taksimatını kullanma konusunda belki çok büyük avantajlar görebilirsiniz; başlangıçta, anlamak ve milyem verilerini hesaplamak için yalnızca biraz karmaşıktır. Fakat bunu bir kez yapınca Milyem Noktalı bir dürbün iç taksimatının size, her hangi diğer dürbün iç taksimat şekillerinden daha hızlı ve tam atış yapabilmenizi sağladığını görecekiniz.

ART-ll TÜFEK DÜRBÜNÜ

M21 Birleşik Devletler Kara Kuvvetlerinin hali hazırda kullandığı keskin nişancılık sistemi değilken, bu tüfeklerin pek çoğunun ART-II dürbünlerini kullanması sayesinde, hala dünyanın her yerindeki ordu ve polis keskin nişancılarının elinde bulunmaktadır. Öğrencilerimizin kullandığı sivil ve askeri olarak sınıflandırılmış olan dürbünlerin hiç birisi, dayanıklı uçak alüminyumundan yapılan ART-II-den daha sağlam bir tüpe sahip değildir. Bu tüp o kadar sağlamdır ki sanırım bununla çivi çakabilirsiniz.

Diğer bir mükemmel özellik, dürbünün yaratıcısı, Jim Leatherwood tarafından “otomatik mesafeleme (auto-ranging)” olarak ünvanlandırılmış olan dürbünün bütünleştirilmiş mesafe bulucusu ve mermi yolu ayarlamasının olmasıdır. Menzil ayarlama halkasını, belirlenen hedef mesafesine döndürerek, aynı menzil için otomatik olarak düzeltmeyi yükseltir veya azaltırsınız; bu, mesafeyi belirler belirlemez, hemen dürbün iç taksimatını nişanlayıp ateş edebileceğiniz anlamına gelmektedir. Menzil bulma ve mermi yolu düzenlemesini birleştirerek ART-II’nin keskin bir nişancıya önemli şekilde karşı ateş imkanı sağlaması, Yüzbaşı H.W. McBride’ın en büyük ilgi alanlarından birisiydi. Mesafe bulma esnasında benzer olarak ayar yapan benim kullandığım diğer tek dürbünüm bir Otomatik düzenleyicili menzil bulucusu (RAC) olan iç taksimatlı Burris’tir, fakat bu elbetteki dürbünü dahili olarak ayarlamaktadır.

Öğrencilerimizin karşılaştığı güçlükler, yalnızca ART-II’lerin kurulması ve sıfırlanmasıydı, fakat bunlar önemli sorunlardı.

Kurma ve Sıfırlama

Diğer pek çok dürbünün aksine ART-II ve onun hamili birlikte ayrılmaz bir optik sistemi ihtiva etmektedir. Bundan dolayı yükseklik, içerdeki iç taksimattan değil dışarıdan dürbünün arka tarafını yükselterek veya alçaltarak ayarlanmaktadır.

Zom büyütme halkasının arkasındaki halka, yakın veya uzak zumlama yapacağınız zaman, “balistik mil” adı verilen dönmekte olan paralel bir halkadır. Bu mil dönerken, milin kalın veya ince çemberi, hamilde veya kızağında dürbünü yükseltmekte veya bastırmaktadır. Bu otomatik halkanın inceltilmiş genişliği, atış esnasında iç taksimatın tam hedefe nişan alınabilmesi için dürbünün yükseltilmesi veya alçaltılması ihtiyacıyla tam olarak eşzamanlı çalışmaktadır.

Böyle bir düzenleme oldukça kesin atış yapmayı sağlarken, hamil ve dürbünün ayarlamalara ihtiyaç duymasından dolayı, karmaşık olan sıfırlama yapmayı da gerektirmektedir. Öğrenciler sıfırlama yapmaya başlamadan önce, genellikle ART-II dürbünümüzün nişan hattı tanzimini yapardık, fakat yine de bir öğrencinin sıfırlamayı sağlamaksızın bütün yan rüzgar ayarlarını kullanmış olacağı durumlarını göz önünde bulundururduk.

Daha fazla yan rüzgar ayarı sağlamak için ne kadar döndüreceğimizi tahmin edeceğimizden dolayı yükselme işaretleri olmayan hamilin üzerindeki ayarlanabilir yan rüzgar kütüğünü döndürmeliydik. Doğru sıfırlamaya ulaşmadan önce, tamiri için üç saat harcamak alışılmadık bir şey değildir, fakat bunu yaptıktan sonra dürbün, yapacağı var sayılan her şeyi yaptı.

Belki, bu problemin nedeni, hamili M14’e sabitleyen ve “beni çıkarın” diye yalvarıyor gibi görünen basit kelebek başlı vidadır. Böyle çabuk sökülen mesnet yatağı (ve Starligiht dürbününe gece manevrası yaptırma) sık sık yeniden kurmaya ve sıfırlamaya teşvik etmektedir. Ve her defasında dürbün sökülmekte ve yeniden yerleştirilmektedir. Sıfırlamayı daha karmaşık hale getirmek üzere ayarlanabilen eğri ile birleşecek olan yavaş yavaş kıvrılma iç taksimatın, mekanik merkezin fabrika ayarından biraz daha kaymasına neden olabilmektedir. Eğriyi tam olarak nereye kuracağınızı söyleyemeyeceğinizden dolayı, yan rüzgar nişan hattı tanzimi oldukça aldatıcıdır veya mümkün değildir. Ve dürbün yatağından sökülmeyeceğinden dolayı, iç taksimatın mekanik merkezini muhafaza etmek için basit sahra tekniği yoktur.

Bir kez sıfırladıktan sonra bir ART-II dürbününü sökmeyeceğiniz konusunda sizi fazlasıyla teşvik ediyorum.

Mesafe Tahmini

Redfield’ın Hassas Mesafe Ayarına oldukça benzer bir şekilde, iç taksimatın bir alanı bir hedef üzerinde önceden belirlenmiş yüksekliğe eşit oluncaya kadar, ART-II atıcının yakın veya uzak zum yapmasıyla mesafeleri hesaplamaktadır.

Bir askeri ART-II’nin geniş iç taksimat kalınlığı, hedef üzerinde 1 metreye eşittir. (Bazı sivil ART dürbünleri, 18 inche sahip başka bir iç taksimat kullanmaktadır çünkü ayı avcılığı için daha uygun olabilmektedir.) İç taksimat 1 metreyi gösterinceye kadar atıcı, hedefin üzerinde uzak/yakın zumlaması yapmaktadır.

Dürbünün büyültme halkası, hamilde dürbünü yükselten veya alçaltan otomatik halkaya tespit edilmektedir, böylece mermi yolu, büyültme halkası ile eşzamanlı olarak değişmektedir. Her nezaman iç taksimat, hedef üzerinde 1 metreye eşit olursa, mermi yolu aynı mesafe için otomatik olarak ayarlanmaktadır. Atıcı, 1 metre için bir kez doğru iç taksimat ayarını yapınca, tam hedef nişanını almakta ve ateş edebilmektedir.

Bu ayarlamanın tek kusuru, eş zamanlı zumlama halkasının, verilen bir mesafede atıcıya sadece bir tek büyültme sorumluluğunu vermesidir. Örneğin, eğer avcı, 500 metredeki bir hedefe otomatik mesafeleme yapıyorsa, merceğin kabiliyetini beş kez, 300 metrede üç kez gibi büyüterek ateş etmelidir.

Aslında dürbünün bağımsız olarak dönebilmesi için keskin nişancı, zumlama halkasını sabitlemeyebilmekte ve dolayısıyla her hangi bir yükseklikte ateş edebilmekte, mesafe ayarı yapabilmekteyken, otomatik mesafeleme yapamamaktadır. Mesafeyi öğrendikten sonra, düzeltme halkasını manuel olarak döndürmelidir. Bu bir felakete yol açmamaktadır, fakat hızlı otomatik mesafeleme ve çabuk ateş edebilmenin ART-II’nin en iyi özelliği olduğunu unutmayın; dürbünün ayrılması, daha esnek büyültme için yüksek bir değiştirme olanağı sağlamaktadır.

Yatay merceğin üzerindeki iki nokta, rüzgar düzeltmesi ve hareketli hedefte ön alma mesafesi içindir. Her bir nokta, dikey dürbün iç taksimatının 30 inch sağ veya solunu göstermektedir, fakat yalnızca dürbün, doğru mesafe için “otomatik mesafelendirildiği” zaman.

Hassas Tanzim

ART-II’nin üzerindeki mekanik mermi yolu düzeltme (veya mesafeleme) halkası, tam nokta atışı için dürbünü hamilde yükseltmekte ve alçaltmaktadır. Hassas ayaryama yaparken, ortaya çıkan son ayarlamaya tam olarak doğru denemez. Hatta, 1/2 Dakikalık açının (MOA) artmasında dürbünün dahili iç taksimat ayarlarının bozulma oranı, diğer pek çok kaliteli keskin nişancı dürbünlerinden daha büyüktür.

ZUMLU BİR DÜRBÜNDEN BAKMA

Sabit büyütmeli kuzenlerinin aksine, zumlu bir dürbün durumunuzun ve ihtiyacınızın özel taleplerine uyacak büyültme değişikliğini yapabilmektedir. Bu özellik, bazı önemli hususları gerektirmektedir çünkü pek çok keskin nişancı en yüksek büyütmeye sahip zumlu bir dürbünü kullanmakta ve asla bu imkan ve kabiliyetini istismar etmemektedir.

Bir tüfek dürbününden noktalama yaparken gözünüzü zorlanmalardan korumak için sık sık dinlendirin.

DÜRBÜNÜN KISA MESAFE GÖRÜŞ ALANI

Büyültme Gücü 50 Yds 25 Yds
12X 4.5′ 2.25′
10X 5.5′ 2.75′
9X 7.0′ 3.50′
6X 9.0′ 4.25′
3X 16.0′ 8.00′

(Redfield Widefield gibi geniş açılı dürbünler, %22’lik bir görüş alanı genişliği sağlamaktadır.)

Yakın Köşe Kendini Savunma Atışları

3-5X Yaklaşık 100 yarddan daha az temas sağlanan ağaçların ve ormanın arasında yürürken veya gizlenirken büyültme gücünü azaltın. Düşük büyültme güçlü dürbün takınız 25-50 yardlık mesafelerdeki hedeflere hızlı atış yapabilme alıştırmaları yapmalısınız.

Hedefleri Gözetleme/Araştırma

6-7X Taradığınız alan çok uzak (700+yarda) olmadıkça, sadece yaklaşık 6X kullanın, böylece geniş bir Görüş Alanına sahip olunsunuz. Atım kestiriciniz, bir 20X gözetleme dürbünü veya 10X el dürbünü kullanarak bunu tamamlamaktadır. Yakından bakmaya değer bir şey bulunca, yüksek büyültme gücüne zumlayın.

Uzak Hedeflere Ateş Etme

9-12X Siz veya gözetleyiciniz bir hedef belirlediği zaman, en yüksek büyültme gücüne çıkarın. Sıfırlama yaparken orijinal olarak kullandığınız bu tanzimden dolayı, atış yapmak için daima bu en yüksek büyültmeyi tercih etmeli ve en kesin doğruluğu sağlamalısınız.

Tam alt Dakikalık Açı (MOA) artışlarında dönen positive çıtlara sahip, döndürme kaideli kontrol düğmeleri olan tipik mesafe kompensatörünün tersine, ART-II’nin mermi yolu düzenleyici halkası sürtünerek dönmekte ve yerini sabitlemektedir. 100 metrelik aralarda 300 metreden 900 metreye kadar belirtilen tanzimlerin haricinde, mesafeleme halkasının üzerinde tam tanzimler yoktur. Bu tip ayarlamanın problemi, yakınlaştırırken tekrarlanamamasıdır. Yani, mermi yolu ayarı tekrar tekrar değiştiremez ve doğru tanzime döndüremezsiniz. Aynı problem, yükseltme için positive düğmelerden yoksun olan bazı dürbünlerde de bulunmaktadır.

Yıllarca ART-II dürbünlü M21 ile biraz atış yapmam ve pek çok öğrencinin bu silahı kullanmasından dolayı, 700 metreden daha uzaktaki silüet şeklindeki hedeflere karşı sürekli ateş etme imkan ve kabiliyetinden hiç şüphe etmemekteyim. Askeri keskin nişancılık harekatları için uygun hale getirilen bu dürbün, oldukça doğru ve özellikle de sağlamdır.

Terörist karşıtı ve yasa uygulama senaryoları, sanırım, tekrarlayabilen, pozitif düğme ayarlı oldukça kesin doğruluğa sahip dürbünlere ihtiyaç duymaktadır. Böyle yüksek riskli durumlarda, mühimmatın hedeflediğiniz noktayı tam olarak vuracağını şüphesiz bilmeniz kadar, otomatik mesafeleme hemen hemen önemli değildir.

ART-I Dürbünündeki Farklılıklar

İlk ART-I dürbünü, otomatik mesafeleme özelliğinin ayrılabiliyor olmaması ve iç taksimatın çok az farklı olmasının dışında temel olarak ART-II gibi çalışmaktadır.

ART-I’in iç taksimatı, ART-II’nin üzerinde noktaların göründüğü yerdeki yatay dürbün iç taksimatında, ölçme çizgileri taşımaktadır, ve bu çizgiler ART-II de olduğu gibi, dikey iç taksimatın her iki tarafında 30 inchi taşımaktadır. Fakat, yatay çizginin üstünde ve altında 15 inch veya ikisi birden 30 inchi taşıyan dikey iç taksimatın üzerinde de iki tane ölçme çizgisi vardır.

ART-I’nin iç taksimatının üzerindeki farklı büyüklüklerden dolayı, atıcı hedefinin üstünde; ART-II ile olduğu gibi 1 metreye değil, 30 inch’e varıncaya kadar uzak/yakın zum yapmalıdır. Fakat atıcı, bu 30 inchlik eşzamanlılığa ulaşınca, tam hedefe nişan almakta ve ateş etmektedir.